एजेन्सी,
रुसले चन्द्रमामा पठाएको अन्तरिक्ष यान लुना–२५ सफ्ट ल्याण्डिङअघि नै चन्द्रमाको सतहमा दुर्घटनाग्रस्त भएको छ । रुसी अन्तरिक्ष एजेन्सी रोजकोसमोसले जारी गरेको विज्ञप्ति अनुसार लुना–२५ गलत कक्षामा प्रवेश गरेको र गलत प्यारामिटर सेटिङ र गलत विश्लेषणका कारण दुर्घटनाग्रस्त भएको हो ।
लुना–२५ नामक अन्तरिक्ष यान दुर्घटनाले रुसी राष्ट्रपति भ्लादिमिर पुटिनको महत्वाकांक्षामा मात्रै प्रहार गरेको हैन चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङका लागि ठुलो झडका लागेको हो । एकातिर, पुटिनले यो चन्द्र अभियानको सहयोगमा युद्ध सम्बन्धी प्रतिबन्धहरू हटाउन खोजिरहेका थिए। उही समयमा, चीन रसियासँग चन्द्रमामा प्रस्तावित आधार निर्माण गर्ने योजनामा साझेदार थियो। यस बेसको उद्देश्य अमेरिका र यसका अन्य अन्तरिक्ष सहयोगीहरूलाई चुनौती दिनु थियोे ।
ब्लूमबर्गको एक रिपोर्टका अनुसार रुसी अन्तरिक्ष यान दक्षिण ध्रुवको चुनिएको स्थान नजिक अवतरण गर्ने उद्देश्य राखिएको थियो, जुन २०२१ मा चीन र रुसका अन्तरिक्ष एजेन्सीहरूले घोषणा गरेका थिए । सोहि स्थानमा दुवै देशले संयुक्त आधार निर्माण गर्ने सहमति गरेका थिए ।
चिनियाँ सञ्चारमाध्यमले यस महिनाको सुरुमा चीनको अन्तरिक्ष योजनाका प्रमुख डिजाइनर वु यान्हुआले रुसको चन्द्रमा मिसन प्रक्षेपणमा सहभागी हुन र दुई देशको अन्तरिक्ष कार्यक्रमबीचको सहयोगबारे छलफल गर्न रुसको सुदूर पूर्वको भ्रमण गरेको र वोस्टोचनी कोस्मोड्रोमको भ्रमण गरेको पनि रिपोर्ट सार्वजनिक भएको थियोे ।
यसैबीच, अब रुसको चन्द्रमा मिसन असफल भएपछि चिनियाँ मिडियामा यसलाई समाचारमा कम स्थान दिइएको हो । चिनियाँ समाचार एजेन्सी सिन्ह्वाले आइतबार यसलाई पाँच वाक्यको संक्षिप्त समाचारको रूपमा प्रस्तुत गरेको थियो। सी जिनपिङको कम्युनिष्ट पार्टीद्वारा नियन्त्रित ग्लोबल टाइम्सका सम्पादक हु जिजिनले एक राय लेखमा लेखेका छन् कि यो असफलताले रूसलाई स्तब्ध पार्ने अपेक्षा गरिएको हो । यससँगै रुसको चन्द्रमा मिसन असफल भएको भन्दै पश्चिमी देशहरूले रुसलाई कमजोर नठान्नु पर्ने पनि लेखिएको छ ।
रुसले करिब ४७ वर्षपछि चन्द्रमामा मिसन पठाएको थियोे । रिपोर्टका अनुसार सोभियत संघको अन्त्यपछि रुसले चन्द्रमामा मिसन पठाएको यो पहिलो पटक हो । रुसको अन्तरिक्ष यान लुना–२५ को बारेमा भारतको चन्द्रयान–३ अघि नै चन्द्रमामा अवतरण गर्ने दाबी गरिएको थियो ।