काठमाण्डौं ।
संयुक्त राज्य अमेरिकाले तिब्बतमा बालबालिकाको ’जबरदस्ती श्रममा लगाउने’ र श्रम शोषणा गर्ने चिनियाँ अधिकारीहरूमाथि भिसा प्रतिबन्ध लगाउने भएको छ। संयुक्त राज्य अमेरिकाका विज्ञहरूले १० लाख बालबालिकालाई आफ्नो परिवारबाट अलग गराएर श्रम शोषणामा लगाएको प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेका थिए।
अमेरिकी विदेशमन्त्री एन्टोनी ब्लिन्केनले संयुक्त राज्यले राज्यका बोर्डिङ स्कूलहरूको नीतिका कारण पछाडि चिनियाँ अधिकारीहरूलाई भिसा प्रतिबन्ध लगाउने बताएका हुन्।
’यी दबाबकारी नीतिहरूले तिब्बतका युवा पुस्ताहरूमाझ तिब्बतको छुट्टै भाषिक, सांस्कृतिक र धार्मिक परम्परालाई हटाउन खोज्छ,’ ब्लिन्केनले एक विज्ञप्तिमा भने, ’हामी जनवादी गणतन्त्र चीनका अधिकारीहरूलाई सरकार सञ्चालित बोर्डिङ स्कूलहरूमा तिब्बती बालबालिकाहरूलाई जबरजस्ती गर्न र तिब्बत र पीआरसीको अन्य भागहरूमा दमनकारी आत्मसात गर्ने नीतिहरू बन्द गर्न आग्रह गर्दछौं,’ उनले जनवादीहरूलाई उल्लेख गर्दै भने।
विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ताले नयाँ प्रतिबन्धहरू तिब्बतको शिक्षा नीतिमा संलग्न वर्तमान र पूर्व अधिकारीहरूमा लागू हुने तर भिसा रेकर्डहरूमा अमेरिकी गोप्यता कानूनलाई उद्धृत गर्दै थप विवरणहरू नदिइएको पाइएको छ।
तिब्बतमा व्यापक मानवअधिकार उल्लंघन भएको वाशिंगटनले भनेको कुरालाई लिएर अमेरिकाले डिसेम्बरमा दुई उच्च श्रेणीका चिनियाँ अधिकारीहरू, वु यिङजी र झाङ होङ्बोमाथि छुट्टै प्रतिबन्ध लगाएको थियो।
ब्लिन्केनले आफ्नो बयानमा संयुक्त राष्ट्र संघका तीन विज्ञहरूले फरवरीमा दिएको एक आंकडा उद्धृत गरे र यसले करिब १० लाख तिब्बती बालबालिकालाई जबरजस्ती बोर्डिङ स्कूलहरूमा हटाइएको थियो।
कार्यक्रमले तिब्बतीहरूलाई चीनको बहुसंख्यक हान संस्कृतिमा अनैच्छिक रूपमा म्याडारिनमा अनिवार्य शिक्षा र बौद्ध बहुल हिमाली क्षेत्रसँग सांस्कृतिक रूपमा सान्दर्भिक कुनै निर्देशन नदिने उद्देश्य राखेको देखिन्छ।
यो हप्ता तिब्बती मानव अधिकार समूह, तिब्बत वाचले भाषा अधिवक्ता टासी वाङचुकलाई होटलमा आक्रमण भएको बताएको थियो। विद्यालयमा तिब्बती भाषा लोप भएको बारे सचेतना जगाउन गत हप्ता ताशी पूर्वी तिब्बत गएकी थिइन्। शनिबार साँझ उनले सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्म डोयुनमा एक भिडियो पोस्ट गरेका थिए।
समूहका अनुसार केही समयपछि मुखौटा लगाएका व्यक्तिहरूको समूहले जबरजस्ती उनको होटेलको कोठामा प्रवेश गरी कुटपिट गरेको थियो। पुलिस बोलाइयो र टाशीलाई सोधपुछको लागि लगियो र उनको फोटो र भिडियोहरू मेटाउन आदेश दिइएको थियो।
सन् १९९५ मा भारतमा निर्वासनमा भागेका दलाई लामाले तिब्बतको बारेमा चेतना जगाउँदै आफ्नो आध्यात्मिक शिक्षाद्वारा विश्वव्यापी रूपमा लोकप्रियता हासिल गरेका छन्।