ताइपेई ।
ताइवान र जापान नजिक चीनको बढ्दो सैन्य अभ्यासले जापानी सरकारको मनोवृत्तिमा परिवर्तन ल्याइरहेको छ।
जापानले गत हप्ता दुई महत्वपूर्ण रक्षा कर्मचारी नियुक्ति गरेको छ। विश्लेषकहरूका अनुसार जापानले चीनको बढ्दो युद्धअभ्यासको अध्ययन गर्न नयाँ नियुक्त गरिएको र टोकियोले ताइवान स्ट्रेटको स्थितिलाई ध्यानमा राखेको छ।
जापानको इन्टरनेशनल क्रिस्चियन युनिभर्सिटीका क्षेत्रीय सुरक्षा विज्ञ स्टीफन नागीले भीओएलाई फोन अन्तर्वार्तामा भने, ‘चीनले ताइवान नजिकै धेरै उत्तेजक गतिविधिमा संलग्न भएको छ र जापानीहरू यसको बारेमा गहिरो चिन्तित छन्।’
‘जापानले बेइजिङलाई एउटा संकेत पठाउँदै छ कि उनीहरूले ताइवान स्ट्रेटमा शान्ति र स्थिरतालाई प्राथमिकता दिन खोजिरहेका छन् र ताइवान समर्थक व्यक्तिहरूलाई रक्षासँग सम्बन्धित पदहरूमा नियुक्त गरेर,’ उनले थपे।
धेरै मिडिया आउटलेटहरूले गत हप्ता रिपोर्ट गरे कि जापानले जापान-ताइवान एक्सचेन्ज एसोसिएसन, संगठनको भूमिकामा सेवानिवृत्त जापान सेल्फ-डिफेन्स-फोर्स अफिसरहरू नियुक्त गर्ने अघिल्लो नीतिलाई उल्टाउँदै, ताइवानमा आफ्नो डिफ्याक्टो डिफेन्स एट्याचको रूपमा एक सेवारत रक्षा मन्त्रालयका अधिकारीलाई नियुक्त गरेको छ। जसले ताइपेईमा जापानी चासोको प्रतिनिधित्व गर्दछ।
विज्ञहरूका अनुसार यो विकासले ताइवान स्ट्रेटको सुरक्षा अवस्थासँग सम्बन्धित कुराकानीको गुणस्तर सुधार गर्न टोकियोको इच्छा देखाउँछ। उनीहरूले सही व्यक्तिलाई वास्तविक रक्षा सहचारी नियुक्त गरेर लक्ष्य हासिल गर्ने आशा राखेका छन्।
“यो चालले मानव स्तरमा बलियो सम्बन्ध विकास गर्ने क्षमतालाई बोल्छ,’ किङ्स कलेज लन्डनमा पूर्वी एशियाका युद्ध र रणनीतिका प्राध्यापक एलेसियो पाटलानोले भने।
‘ताइवान स्ट्रेटमा स्थायित्वको जापानी सुरक्षाको लागि अपरिहार्य असर छ र टोकियोमा बढ्दो धारणा छ कि ताइपेईमा केही भएमा राम्रो गुणस्तरको कुराकानी गर्न सजिलो हुन्छ,’ उनले थपे।
ताइवानमा वास्तविक रक्षा सहचारीको नयाँ नियुक्तिको अतिरिक्त, जापानी प्रधानमन्त्री फुमियो किशिदाले टोकियो र ताइपेई बीच बलियो सम्बन्ध प्रवर्द्धन गर्ने ट्र्याक रेकर्ड भएका राजनीतिज्ञ मिनोरु किहारालाई जापानको नयाँ रक्षामन्त्रीको रूपमा नियुक्त गरे। किहाराको नियुक्ति जापान सरकारले सेप्टेम्बर १३ मा घोषणा गरेको मन्त्रिपरिषद् पुनर्गठनको एक हिस्सा हो।
किहारा जापान-ताइवान अन्तर-संसदीय समूहका महासचिव थिए र गत अगस्टमा जापानी संसदीय प्रतिनिधिमण्डलको एक भागको रूपमा ताइवान भ्रमण गरेका थिए। किंग्स कलेजका पाटलानोले उनको नियुक्तिले टोकियोले ताइवान स्ट्रेटमा बढ्दो तनावको बीचमा जापानले कस्तो भूमिका खेल्न सक्छ वा खेल्न सक्दैन भनेर बुझ्न सक्षम व्यक्ति भएको देखाउँछ।
जापानले घोषणा गरेको प्रतिरक्षा कर्मचारी नियुक्तिको प्रतिक्रियामा बेइजिङले चीनसँग आधिकारिक कूटनीतिक सम्बन्ध भएको कुनै पनि देशले ताइवानसँग आधिकारिक आदानप्रदान गर्ने कडा विरोध गरेको बताए।
