काठमाडौं,
चिनियाँ नागरिकको अवैध गतिविधि बढ्दै गएपछि नेपालमा सुरक्षा चिन्ता बढेको छ। भर्खरै अनलाइन ठगीमा संलग्न पाँच महिलासहित नौ चिनियाँ नागरिक र १० जना नेपाली कामदारको गिरफ्तारी यसको पछिल्लो उदाहरण हो।
संदिग्ध गतिविधिमा संलग्न १२२ चिनियाँ नागरिक पक्राउ परेको तीन वर्षपछि यो घटना बाहिर आएको हो। उनीहरुलाई काठमाडौंका विभिन्न स्थानबाट पक्राउ गरिएको हो। आरोपित चिनियाँ नागरिक ३३ वर्षीय ह्वाङ ह्वानरोनो, ३६ वर्षका सु फुसियाङ, ३४ वर्षका लाङजेङवे, ४० वर्षका सी गुओयी, २९ वर्षका सी सुहाङ, ३१ वर्षका गाओ मिङ, ३१ वर्षका इहोउ पिङ भिङको रुपमा पहिचान गरिएको छ।
उनीहरुलाई काठमाडौं महानगरपालिकाको बूढानीलकण्ठ नगरपालिकाको माधवखोला, चपलाई र चण्डोलबाट ३० वर्षीय चेन दुर लिन र ३९ वर्षीय लि जियान होङ पक्राउ गरिएको हो। तीनै ठाउँमा भाडामा लिएका घरबाट उनीहरुले ठगी गरेको पाइएको छ।
चिनियाँ नागरिकले टेलिग्राममा ‘अपरेसन टिचर’ नामले अनलाइन कक्षा सञ्चालन गर्दै उपत्यकामा रहेका अवैधानिक कार्यालयबाट नेपालीहरुको पैसा ठगी गरेको घटनाले नेपालको राष्ट्रिय हेडलाइन्स बनेको छ। मोडस अपरेन्डी अपरेटरहरूले सुरुमा व्हाट्सएपमा जडान गरेपछि सामान्य मानिसहरूलाई विभिन्न आकर्षक प्रस्तावहरू दिने थियो।
टेलिग्राममार्फत् चिनियाँहरूले ह्वाट्सएपमार्फत अनलाइन कारोबारमा लगानीको प्रस्ताव राखेर म्यासेज पठाउने गरी कारोबारमा ४७ लाख रुपैयाँ (नेपाली मुद्रा) गुमाएको दाबी गर्ने पीडितको उजुरीका आधारमा प्रहरीले अनुसन्धान थालेको छ।
काठमाडौं पोष्टका अनुसार सुरुमा उक्त व्यक्तिलाई ३० हजार डलर लगानी गर्न लगाइएको थियो। एक दिन पछि तिनीहरूले ३० प्रतिशत नाफा देखाउँदै उनको खातामा थप पैसा जम्मा गरे। ‘अनलाइन सपिङमार्फत उनीहरूले दिएको नाफासँगै लगानी पनि बढाउनेछन् र ग्राहकले टिपिङ प्वाइन्टमा पुगेपछि अपरेटरमध्ये एकजना ‘कानून प्रवर्तन अधिकारी’को भेषमा गैरकानूनी कारोबारको ट्रयाकिङ गरिरहेका छन्। त्यसपछि तिनीहरूको सबै लेनदेन रद्द गराएका थिए।’
प्रहरी अनुसन्धानमा व्यस्त रहँदा पनि पक्राउ परेका चिनियाँ नागरिकले काठमाडौं उपत्यका अपराध अनुसन्धान कार्यालय मीनभवनमा रहेको कार्यालय अगाडि बुधबार पत्रकार सम्मेलन गरी विरोध प्रदर्शन गरेका छन्। विरोधमा उनीहरु हातकडी लगाएर भुइँमा लडेर चिनियाँ भाषामा प्रहरी अधिकारीविरुद्ध नाराबाजी गरेका थिए। उनीहरुले घटनाको रिपोर्टिङ गर्न आएका पत्रकारलाई समेत दुर्व्यवहार गरेका थिए।
यसैबीच प्रहरीले १२ थान ल्यापटप, कम्प्युटर, सिमकार्ड, राहदानी र चार लाख नगद बरामद गरेको छ। प्रहरीको तथ्यांक अनुसार चिनियाँहरुको संख्या ३० पुगेको छ। पछिल्लो समय नेपालमा अपराध गर्नेहरुको संख्यामा उल्लेख्य वृद्धि भएको छ।
ललितपुरको बुंगमतीमा रहेको आफ्नो भाडाको बस्तीमा १३, १४ र १७ वर्षका तीन बालिकालाई बन्धक बनाएर यौन दुर्व्यवहार गरेको आरोपमा ४९ वर्षीय चिनियाँ नागरिकलाई गत फागुन १५ गते ललितपुरबाट पक्राउ गरिएको थियो। तीनै जनाको उद्धार गरिएको छ। याङले ठमेलस्थित होटलमा राखेका अन्य चार नाबालकलाई पनि प्रहरीले सोही दिन उद्धार गरेको थियो।
ललितपुरको बुंगमतीमा रहेको आफ्नो भाडाको बस्तीमा १३, १४ र १७ वर्षका तीन बालिकालाई बन्धक बनाएर यौन दुर्व्यवहार गरेको आरोपमा ४९ वर्षीय चिनियाँ नागरिकलाई गत फागुन १५ गते ललितपुरबाट पक्राउ गरिएको थियो। तीनै जनाको उद्धार गरिएको छ। याङले ठमेलस्थित होटलमा राखेका अन्य चार नाबालकलाई पनि प्रहरीले सोही दिन उद्धार गरेको थियो।
नेपाल प्रहरीको मानव बेचबिखनविरुद्धको ब्यूरोले गत डिसेम्बरमा त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट दुई चिनियाँ एजेन्टलाई पक्राउ गरेको थियो। नक्कली परिचयको प्रयोग गरी अनलाइनमा धनी व्यक्तिलाई ठगी गर्ने क्याटफिसिङमा संलग्न तीन नेपाली महिलालाई लाओसस्थित कल सेन्टरमा बेचबिखन गरेको आरोपमा उनीहरू पक्राउ परेका हुन्।
पीडितहरूले आफ्नो काम धनी अङ्ग्रेजी बोल्ने मानिसहरूलाई अनलाइनमा प्रलोभन दिने भएको बताए। लाओसमा आफ्नो चिनियाँ रोजगारदाताबाट भागेपछि तीन नेपाली युवतीले आफ्ना पीडादायी कथा नेपाली मिडियामा सेयर गरेका थिए। गत वर्ष प्रहरीले तीनकुने रनको कल सेन्टरमा छापा मारेर एक चिनियाँ नागरिकलाई पक्राउ गरेको थियो।
सन् २०१९ को जनवरीमा प्रहरीले शंकास्पद गतिविधिमा संलग्न भएको आरोपमा काठमाडौंका विभिन्न स्थानबाट १२२ चिनियाँ नागरिकलाई पक्राउ गरेको थियो। सेप्टेम्बर २०१९ मा प्रहरीले बैंक डाटा ह्याक गरी स्वचालित टेलर मेसिन (एटीएम)बाट करोडौं रुपैयाँ चोरेको आरोपमा पाँच चिनियाँ नागरिकलाई पक्राउ गरेको थियो।
काठमाडौंका विभिन्न बैंकहरुको के नेपाल अवैध गतिविधि गर्न चिनियाँ नागरिकको मनपर्ने ठाउँ बनेको छ? एक वरिष्ठ प्रहरी अधिकारीका अनुसार ‘नेपाल विश्वभरका पर्यटकलाई विश्वासका साथ स्वागत गर्ने देश हो। नेपालमा गैरकानुनी गतिविधिमा चिनियाँ लगायत विदेशी नागरिक संलग्न छन्। काठमाण्डौबाट निस्कने समाचारले चिनियाँ नागरिकहरु प्रायः कुनै पनि गैरकानुनी गतिविधिमा संलग्न भएको आशंका गरेको छ। सीमापार अनलाइन सट्टेबाजीमा संलग्न सिन्डिकेटधारी पनि चिनियाँहरु रहेको पाइन्छ। यद्यपि यसलाई रोक्न न त अध्यागमन एजेन्सीसँग न त प्रहरीसँग सही प्रविधि र कार्यबल छ।
तसर्थ, कुनै विकल्प बाँकी नहुँदा पक्राउ परेका चिनियाँहरूलाई कारबाही अघि नै चीन पठाइन्छ। साथै, नेपालमा काम गर्ने विदेशीलाई प्रतिबन्ध छैन, तर उनीहरूले श्रम स्वीकृति लिनुपर्ने, चिनियाँ नागरिक भिजिट भिसामा आएर हरेक ६ महिनामा नवीकरण गर्ने र अवैध रूपमा बस्ने गरेका छन्। चिनियाँ सञ्जालले सुन, डलर, वन्यजन्तुका पार्टपुर्जा, जडीबुटी तस्करी, ह्याकिङ, मानव अपहरणदेखि सबैतिर फैलिएको छ। चिनियाँहरुका यस्ता गतिविधिले नेपालमा सुरक्षा चिन्ता बढाएको छ।
