एजेन्सी, 
के चीन आफैं सामुद्रिक र स्थल मार्गबाट विश्वलाई जोड्ने कुरामा अल्झिएको छ ? किन बिश्वका देशहरूले बीआरआई सम्झौता तोडिरहेका छन् ?
इटालीले चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङको परियोजना बेल्ट एण्ड रोड इनिसिएटिभ (बीआरआई) बाट आफूलाई बाहिर निकालेको छ। बलियो युरोपेली देशको प्रस्थानलाई चीनका लागि ठूलो धक्का मानिएको छ । विशेष गरी जब उनले यसमा करोडौं रुपैयाँको जोखिम लगानी लगाएका थिए।
BRI के हो र किन ?
चीनले २०१३ मा बीआरआई सुरु गर्दा उसको सपना निकै ठूलो थियो। चीनलाई युरोपसँग जोड्नुका साथै मध्य एसिया हुँदै अफ्रिकालाई पनि जोड्न चाहन्थे । समग्रमा, सारा संसार सडक वा समुद्रबाट जोडिएको हुन्थ्यो। यसका लागि धेरै पैसा खर्च भयो । तर अब एक दशकपछि चीनसँग सम्झौता गरेका देशहरूले यसबाट सम्झौता रद्द गर्न खोजिरहेका छन् । हालै इटालीले यसबाट बाहिर निस्केको र सो आयोजनाले सोचे जति बल नदेखेको बताएको छ ।
युरोपेली देशहरू समावेश छन्
धेरैजसो विकसित युरोपेली देशहरू यसबाट टाढा रहेका छन्, जबकि धेरै देशहरू समयसँगै यसमा जोडिन थालेका छन्। यी हुन् अस्ट्रिया, बुल्गेरिया, क्रोएसिया, साइप्रस, चेक रिपब्लिक, ग्रीस, हंगेरी र इटाली। त्यहाँ अन्य धेरै देशहरू छन्, तर इटाली सबैभन्दा शक्तिशाली मानिन्छ। 
चीनको बिआरआई परियोजनाबाट किन अलग हुँदैछन् देश ?
पहिलो दुई वर्षमा मात्र १० देश यस परियोजनामा सामेल भए। तर 2015 देखि यो द्रुत गतिमा फैलिन थाल्यो र 150 भन्दा बढी देश चीनको यो सपनाको हिस्सा बने। चीनले ती देशहरूमा जमिन र समुद्री सम्पर्क विस्तार गर्न द्रुत गतिमा प्रयास गर्न थाल्यो। यसका लागि रेलमार्ग, सडक र जलमार्ग निर्माण हुन थालेको छ । कोविड भन्दा एक वर्ष अघि, यो योजना धेरै गतिमा थियो ।
किन संलग्न भए अन्य देश ?
त्यसको बदलामा चीनले पूर्वाधार विकास गर्ने वा ऋण दिने वाचा गरेको थियो । थिंक ट्याङ्क काउन्सिल अन फरेन रिलेसन्सका अनुसार १५५ देशमध्ये सबैभन्दा धेरै देश उप-सहारा अफ्रिकाका छन्। चीनले अफ्रिकामा सबैभन्दा धेरै लगानी गरेको छ किनभने यो ठाउँ कच्चा पदार्थमा सबैभन्दा धनी मानिन्छ। चीनलगायत यी सबै बीआरआई देशहरूको जीडीपी विश्वको ४० प्रतिशतभन्दा बढी छ। र जनसंख्याको 60 प्रतिशत यी देशहरूमा बस्छन्।
भारत पनि BRI मा सामेल छ कि छैन ?
होइन, भारतले सुरुदेखि नै यस परियोजनाबाट दूरी कायम राखेको छ, जबकि हाम्रो छिमेकीका प्रायः सबै देश यसमा जोडिएका छन्। भारतले दुरी कायम राख्नुको पछाडि दुईवटा कारण छन् । एक– चीनको यो परियोजनाबाट भारतले खासै फाइदा लिने छैन । दोस्रो- चीन र पाकिस्तानको आर्थिक कोरिडोर पीओके हुँदै जानेछ। यसले देशको सुरक्षामा समेत खतरा उत्पन्न हुनसक्छ ।
देशहरू किन अहिले बाहिर निस्कन खोजिरहेका छन् ?
इटालीले केही समयअघि बीआरआईलाई बेकारको भन्दै बाहिरिने घोषणा गरेको थियो । फिलिपिन्स पनि यसबाट बाहिर आएको छ। यसबाहेक अहिले धेरै देशहरू बीआरआईमार्फत ऋणको जालमा फसेका छन् । चीनले उनीहरूलाई पूर्वाधार विकासका लागि ऋण दिँदै आएको तर तिर्नका लागि कडा सर्तहरू राखेको आरोप छ । धेरैजसो देश चिनियाँ ऋणको जालमा फसेका छन् । उदाहरणको लागि श्रीलंका , पाकिस्तान , केन्याको बारेमा देशहरूको अवस्था दयनीय बनेको छ । श्रोत – आजतक
