काठमाण्डौं ।
अरूणाचल प्रदेश भारतको अभिन्न र अविभाज्य अङ्ग भएको दोहो¥याउँदै विदेश मन्त्रालयले भनेको छ, ‘चीनले चाहेजति पटक आफ्नो ‘आधारहीन दाबी’ दोहोर्याउन सक्छ, तर यसले स्थिति परिवर्तन गर्दैन ।
भारतीय विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता रणधीर जैसवालले बिहीबार साप्ताहिक मिडिया ब्रिफिङका क्रममा सोधिएको प्रश्नको जवाफमा भने, ‘यस विषयमा हाम्रो धारणा पटक–पटक अरुणाचल प्रदेशबारे स्पष्ट पारिएको छ । यस सम्बन्धमा हामीले हालै वक्तव्य पनि जारी गरेका छौं ।
उनले भने, ‘चीनले आफ्नो आधारहीन दाबी जतिपटक पनि दोहो¥याउन सक्छ । यसले स्थिति परिवर्तन गर्दैन। अरुणाचल प्रदेश भारतको अभिन्न र अविभाज्य अङ्ग थियो, छ र रहिरहनेछ।
रणधीर जैसवालको यो बयान चीनले अरूणाचल प्रदेशमाथि पुनः आफ्नो दाबी गरेको केही दिनपछि आएको हो ।
चिनियाँ रक्षा मन्त्रालयले भारतीय राज्यलाई ‘जांगान– चीनको भूभागको अन्तर्निहित भाग’ को संज्ञा दिँदै भारतले गैरकानुनी रूपमा स्थापना गरेको तथाकथित अरुणाचल प्रदेशलाई बेइजिङले कहिल्यै पनि स्वीकार गर्दैन र कडा विरोध गर्दछ।
यसपछि भारतले फेरि एकपटक ‘बेतुका दाबी’ र ‘आधारहीन तर्कहरू’ अस्वीकार गर्दै उत्तरपूर्वी राज्य ‘भारतको अभिन्न र अविभाज्य भाग’ भएको दाबी गरेको छ।
भारतीय विदेश मन्त्रालयले जारी गरेको एक आधिकारिक वक्तव्यमा भनिएको छ, ‘अरूणाचल प्रदेशका जनताले भारतको विकास कार्यक्रम र पूर्वाधार परियोजनाबाट निरन्तर लाभ लिइरहेका छन् ।
मार्च २३ मा भारतीय विदेशमन्त्री एस जयशंकरले उत्तरपूर्वी राज्य भारतको हिस्सा भएको बताएका थिए । बेइजिङको दाबीलाई ‘हास्यास्पद’ भन्दै विदेशमन्त्रीले अरुणाचल प्रदेश भारतको एक हिस्सा भएको र यो देशको एक भाग भएको र कुनै विदेशी देशले यसो भनेकोले मात्र नभएको बताएका छन्।
सिङ्गापुर भ्रमणका क्रममा विदेशमन्त्री जयशंकरले सिंगापुरको नेसनल युनिभर्सिटीको इन्स्टिच्युट अफ साउथ एसियन स्टडिजमा आफ्नो पुस्तक ‘ह्वाइ इन्डिया म्याटर्स’ माथि बोलेका थिए ।
एक प्रश्नको जवाफमा जयशंकरले भने, ‘यो नयाँ विषय होइन । चीनले दाबी गरेको छ, आफ्नो दाबी विस्तार गरेको छ । यी दाबीहरू सुरुमा हास्यास्पद छन्, ती आज पनि हास्यास्पद छन्। अनि अरूणाचल प्रदेश भारतको हिस्सा हो किनभने यो भारतको हिस्सा हो, न कि कुनै अन्य देशले यो भारतको हिस्सा हो भनेर। त्यसैले, मलाई लाग्छ कि हामी यस विषयमा धेरै स्पष्ट, धेरै सुसंगत छौं। र यो यस्तो कुरा हो जुन सीमा छलफलको हिस्सा हुनेछ जुन भइरहेको छ, “उनले भने।
