काठमाण्डौं ।
मलेसिया भ्रमणमा रहेका विदेशमन्त्री एस जयशंकरले इजरायल–हमास युद्धबारे वक्तव्य दिएका छन् । ‘इजरायल–हमास युद्धको सबैभन्दा महत्वपूर्ण तथ्य के हो भने प्यालेस्टिनीहरूको घर, जमिन र अधिकार खोसिएको छ,’ उनले भने। ”
क्वालालम्पुरमा भारतीय समुदायसँग कुरा गर्दै विदेशमन्त्रीले भने, ‘सम्पूर्ण विवादमा सत्य वा असत्य जेसुकै होस्, मानवीय कानुनको पालना गर्नु आवश्यक छ । जयशंकरले अक्टोबर ७ मा इजरायलमाथि हमासले गरेको आक्रमणलाई आतंकवादी हमलाको संज्ञा दिएका छन् ।
जयशंकरले भने– चीनसँगको सम्बन्ध तब मात्र सामान्य हुनेछ जब उनीहरुको सेना फिर्ता हुन्छ,
यसबाहेक विदेशमन्त्रीले भारत–चीन सम्बन्धका बारेमा पनि कुरा गरे । जयशंकरले भने, ‘चिनियाँ सेना पछि हटेर पुरानै बिन्दुमा तैनाथ भएपछि मात्र दुवै देशको द्विपक्षीय सम्बन्ध सामान्य ीकरण हुन सक्छ । यो कुरा हामीले चीनसमक्ष स्पष्ट शब्दमा राखेका छौं । मेरो कर्तव्य भनेको आफ्ना देशवासीका लागि पहिले सीमा सुरक्षा गर्नु हो र म कहिल्यै पछि हट्ने छैन । ”
उनले भारतले अहिले चीनसँग धेरै विषयमा कुरा गरिरहेको पनि बताए । दुई देशका अधिकारीबीच समय समयमा भेटघाट हुने गरेको छ । यसैबीच, दुवै देशले एलएसीमा सेना नल्याउन सहमत भएका छन् ।
जयशंकरले भने, ‘सन् १९८० को दशकमा सीमा विवादका बीच दुवै देशमा यो सहमति भएको थियो कि सीमामा कसैले पनि आफ्नो सेना तैनाथ गर्ने छैनन् ।
साथै, हिंसा वा रक्तपात कुनै पनि हालतमा गरिने छैन । तर, चीनले सन् २०२० मा उक्त सम्झौता तोडेको थियो र सीमामा रक्तपात भएको थियो । ”
यसबाहेक जयशंकरले रुस–युक्रेन युद्धमा पनि भारतको पक्ष प्रस्तुत गरेका थिए । उनले भने, ‘युद्धको सुरुवातदेखि नै हाम्रो स्थिति स्पष्ट छ । युद्धभूमिमा कुनै पनि मुद्दाको समाधान हुन सक्दैन। यसमा कोही पनि विजयी हुँदैनन् । भारत जहिले पनि युद्ध अन्त्यको पक्षमा रहँदै आएको छ । ”
केही दिनअघि भारतका राष्ट्रिय सुरक्षा सल्लाहकार अजित डोभालले इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूसँग भेटवार्ता गरेका थिए । यसै क्रममा नेतन्याहूले डोभाललाई युद्धबारे जानकारी दिएका थिए । गाजामा बन्धक बनाइएका हरूको रिहाई र राहत सामग्री वितरणबारे पनि छलफल भएको थियो।
यसबाहेक प्रधानमन्त्री नेतन्याहूले प्रधानमन्त्री मोदीलाई धेरै पटक फोन गरेर युद्धसँग सम्बन्धित अपडेट दिँदै आएका छन् । भारतले इजरायलमाथि हमासको आक्रमणको सधैं निन्दा गर्दै आएको छ । यद्यपि, यस अवधिमा सरकारले गाजामा मानवीय सहायता पनि प्रदान गरेको छ। यसअघि गत डिसेम्बरमा संयुक्त राष्ट्रसंघमा इजरायलविरुद्ध मतदान गर्दा भारतले युद्धविरामको पक्षमा मतदान गरेको थियो ।
