काठमाण्डौं ।
हनोईले पश्चिमी देशहरूसँगको कूटनीतिक सम्बन्धलाई गहिरो बनाउने क्रममा कम्युनिष्ट छिमेकीहरूबीचको सम्बन्धलाई मजबुत बनाउन चीनका राष्ट्रपति सी जिनपिङ छ वर्षमा आफ्नो पहिलो राजकीय भ्रमणका लागि भियतनाममा छन्।
मङ्गलबारको यो भ्रमण संयुक्त राज्य अमेरिकाका राष्ट्रपति जो बाइडेनले दक्षिणपूर्वी एसियाली राष्ट्रमा प्रभाव पार्ने प्रमुख शक्ति राष्ट्र भियतनामको भ्रमण गरेको तीन महिनापछि आएको हो।
सीले कम्युनिष्ट पार्टीका महासचिव गुएन फु ट्रोङ, राष्ट्रपति भो भान थुङ र प्रधानमन्त्री फाम मिन चिनसँग भेट गर्ने कार्यक्रम रहेको भियतनामको विदेश मन्त्रालयले जनाएको छ।
चिनियाँ राज्य मिडिया अनुसार,हनोई विमानस्थलमा आइपुगेपछि सीले भियतनामी नेताहरूसँग द्विपक्षीय सम्बन्धलाई अगाडि बढाउन चीन-भियतनाम सम्बन्धको समग्र, रणनीतिक र दिशात्मक मुद्दाहरूका साथै साझा सरोकारका अन्तर्राष्ट्रिय र क्षेत्रीय मुद्दाहरूमा वार्ता गर्ने बताए।
हस्ताक्षर समारोहको प्रत्यक्षदर्शी पत्रकारहरूका अनुसार,पछि दिनमा, पक्षहरूले सीमापार रेल विकास र व्यापार सहित 37 सम्झौतामा हस्ताक्षर गरे। दुई देशले टंकिन खाडीमा संयुक्त गस्ती सञ्चालन गर्न पनि सहमति जनाएका छन्।
भियतनामले लामो समयदेखि “बाँस कूटनीति” दृष्टिकोण अपनाएको छ, दुबै शक्तिहरूसँग राम्रो सर्तहरूमा रहन प्रयास गर्दै। यसले विवादित दक्षिण चीन सागरमा बेइजिङको बढ्दो दृढताको बारेमा अमेरिकी चिन्ताहरू साझा गर्दछ, तर योसँग राजनीतिक समानता र चीनसँग घनिष्ठ आर्थिक सम्बन्ध पनि छ।
भियतनाम र चीनले पहिले नै “व्यापक रणनीतिक साझेदारी” साझा गरिसकेका छन्, भियतनामको सर्वोच्च कूटनीतिक स्थिति। हनोई र वाशिंगटनले सेप्टेम्बरमा आफ्नो सम्बन्धलाई समान स्तरमा अपग्रेड गरे।
चिनियाँ विदेश मन्त्रालयका प्रवक्ता वाङ वेनबिनले सीको भ्रमणले “चीन-भियतनाम सम्बन्धलाई उच्च स्थानमा पुर्याउने” विषयमा छलफल हुने बताए।
भ्रमणको एजेन्डामा ‘राजनीति, सुरक्षा, व्यावहारिक सहयोग, जनमतको गठन, बहुपक्षीय मुद्दा र सामुद्रिक मुद्दा’ समावेश छ,’ उनले भने ।
एसियाको भविष्य एसियालीहरुको हातमा
घनिष्ठ आर्थिक सम्बन्धका बाबजुद छिमेकीहरू दक्षिण चीन सागरमा सीमानामा विवादमा छन्।
चीनले विगत एक दशकमा दक्षिण चीन सागरमा भूमि पुन: प्राप्ति विस्तार गरेको छ, रनवे, बन्दरगाह र रडार प्रणालीसहित सैन्यीकृत टापुहरू सिर्जना गरेको छ। मलेसिया, ब्रुनाई, फिलिपिन्स र ताइवानसँगै भियतनामले पनि उक्त क्षेत्रमा अतिव्यापी दावी गरेको छ।
बिडेनको सेप्टेम्बर भ्रमणको क्रममा, भियतनाम र अमेरिकाले संयुक्त रूपमा दक्षिण चीन सागरमा “धम्की वा बल प्रयोग” विरुद्ध चेतावनी दिए।
मङ्गलबार भ्रमण गर्नुअघि भियतनामको न्हान दान अखबारमा प्रकाशित एक ओपिनियन टुक्रामा सीले लेखे: “एसियाको भविष्य एसियाली बाहेक कसैको हातमा छैन।”
यद्यपि उनले नाम नदिए,दुई देशहरू बीचको “साझा भविष्य भएको समुदाय” को रणनीतिक महत्त्व हुनेछ, उनले थपे, विश्वमा बढ्दो “आधिपत्यवाद” विरुद्ध चेतावनी दिँदै, अमेरिकाको स्पष्ट सन्दर्भ हो।
सेप्टेम्बरमा, बिडेनले भियतनामसँगको बलियो सम्बन्ध चीनको विरोध गर्ने होइन भनी जोड दिए, यद्यपि एसिया र प्रशान्त क्षेत्रमा अमेरिकी कूटनीति त्यसो गर्नका लागि देशहरूसँग रक्षा सम्बन्ध सुधार गर्नमा केन्द्रित छ।
सन् २०२२ मा $१७५.६ बिलियन डलरको द्विपक्षीय व्यापार कारोबारको साथ चीन धेरै वर्षदेखि भियतनामको सबैभन्दा ठूलो व्यापारिक साझेदार भएको छ। भियतनामको उत्पादन क्षेत्रका लागि महत्वपूर्ण इनपुटहरू सहित चीनबाट हुने आयातले ६७ प्रतिशत ओगटेको छ, भियतनामको भन्सार तथ्याङ्कले भियतनामी राज्य मिडियाले उद्धृत गरेको छ।
चीनले भियतनाममा २६ अर्ब डलरभन्दा बढी लगानी गरेको छ, करिब ४,००० सक्रिय परियोजनाहरू छन्। सीको अन्तिम भ्रमण २०१७ मा भियतनामको तटीय सहर दानाङमा एशिया-प्रशान्त आर्थिक शिखर सम्मेलनका लागि थियो।
