वाशिंगटन, डीसी ।
बेइजिङले काबुलसँग तेल उत्खनन सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेपछि चीनको शत्रुतापूर्ण इस्लामवादी शक्तिहरूले अफगानिस्तानमा आफ्ना आक्रमणहरू बढाउने तयारी गरेका छन्।
चीनले युद्धग्रस्त देशमा आफ्नो पदचिह्न बढाएकोमा उनीहरू खुसी देखिँदैनन्, जुन यस क्षेत्रमा चिनियाँ नागरिक र परियोजनाहरूमाथि हालै भएको आक्रमणबाट झल्किन्छ। खनिज धनी अफगानिस्तानमा व्यापारिक शोषणमा चीनलाई सत्तारुढ तालिबान सरकारको समर्थन शक्तिशाली इस्लामिक राज्य सहित यी कट्टरपन्थी शक्तिहरूसँग राम्रोसँग गएको छैन। यसबाहेक, अल्पसंख्यक उइगुर मुस्लिममाथि उत्पीडनको आरोपले चीनको समस्या थपिरहेको छ।
यी सेनाहरूको अफगानिस्तान र मध्य पूर्वमा बलियो उपस्थिति छ, जहाँ चीनले विरोधको सामना गरिरहेको छ र यसका नागरिकहरू र परियोजनाहरूमा आक्रमणहरू छन्। चीन देशमा सबैभन्दा ठूलो विदेशी लगानीकर्ता भए पनि छिमेकी पाकिस्तानबाट चिनियाँ नागरिक र परियोजनाहरूमा आतंकवादी हमलाहरू बारम्बार रिपोर्ट गरिन्छ।
पाकिस्तानका जनताले प्राकृतिक स्रोतको अत्यधिक दोहन र बढ्दो आर्थिक र सैन्य प्रभावको विरोध गर्दै चीनको विरोध गर्दै आएका छन्। बेइजिङले अमेरिकाले छोडेको खाली ठाउँ भर्ने प्रयास गरिरहेकोले इस्लामवादी शक्तिहरू अफगानिस्तानमा यस्तै घटनाक्रममा शंकास्पद छन्।
अफगानिस्तानमा रहेको विशाल खनिज सम्पदाको दोहन गर्ने चीनको स्पष्ट उद्देश्य छ। तर चीन–पाकिस्तान इकोनोमिक करिडोर (सीपीईसी) लाई अफगानिस्तानसम्म विस्तार गर्ने उनको मनसाय चिन्ताको विषय बनेको छ। इस्लामिक स्टेट समूहको क्षेत्रीय सहयोगी आईएसआई-केले सेप्टेम्बर २०२२ मा अंग्रेजी भाषाको पत्रिका भ्वाइस अफ खोरासानमा आफ्नो डर व्यक्त गरेको थियो।
यसले चीनको बेल्ट रोड इनिसिएटिभ सीपीईसीको एक हिस्सा भएको र अहिले यसले पाकिस्तानलाई आर्थिक ऋणमा फसाएको छ। विश्वका देशहरू ‘ऋण र डिफल्टको दुष्ट चक्र’ मा र तिनीहरूको सार्वभौमसत्ता हनन भएको छ।
‘चीनले तेस्रो विश्वका गरिब देशहरूलाई कमजोर बनाउन र नव-चिनियाँ उपनिवेश स्थापना गर्न ती क्षेत्रमा आफ्नो प्रभाव बढाउन त्यस्ता ऋण योजनाहरू प्रयोग गरिरहेको हुन सक्छ,’ लेखमा लेखिएको छ।
यसबाहेक आईएसआईएस-केले चीनको हात ‘निर्दोष उइगुरहरूको रगतले भिजेको’ भन्दै आलोचना गर्यो र यसलाई बीआरआई र अन्य परियोजनाहरूमा ठूलो नोक्सान हुने चेतावनी दियो। इस्लामिक स्टेट, यसका सहयोगीहरू र यसका समर्थक लडाकु समूहहरूले चिनियाँ परियोजनाहरूमा बम विष्फोट गर्नुका साथै चिनियाँ नागरिकहरूको अपहरण र हत्या गरिरहेका छन्।
डिसेम्बर २०२२ को पछिल्लो आक्रमण, जसमा काबुलमा एक होटल बम विस्फोटमा पाँच चिनियाँ नागरिक घाइते भएका थिए। चीन विरोधी भावनाको एक भाग जस्तो देखिन्छ। यो उइघुर मुस्लिमहरूलाई समर्थन गर्न र अफगानहरूलाई उइगरहरूलाई समर्थन गर्नबाट रोक्नको तालिवानको कार्यको विरोध गरेको थियो।
