नेपालमा घरेलु हिंसा गम्भीर सामाजिक समस्या हो । जसको प्रभाव विशेषगरी महिलामाथि पर्ने गर्दछ । धेरै महिलाहरुको जीवनसाथीले मदिरा सेवन गर्ने र दुव्र्यवहार गर्ने घटना सामान्य बनिसकेको छ । यस प्रकारको हिंसाले महिलाहरुको शारीरिक, मानसिक र भावनात्मक स्वास्थ्यमा गहिरो असर पु¥याउँछ ।
मदिरा सेवन र हिंसाको चक्र
घरधन्दाका पुरुषहरुले दैनिक मदिरा सेवन गर्दा उनीहरुको व्यवहार नियन्त्रण बाहिर जान्छ । नशाको प्रभावले उनीहरु आक्रामक बन्छन् र आफ्नो पत्नीसँग दुव्र्यवहार गर्न थाल्छन् । यो दुव्र्यवहार केवल शारीरिक हिंसा मात्र नभएर गाली–गलौज र मानसिक यातनामा पनि परिणत हुन्छ ।
शारीरिक र मानसिक असर
शारीरिक हिंसा र दुव्र्यवहारले महिलाहरुको शारीरिक स्वास्थ्यमा गम्भीर असर पु¥याउँछ । नीलडाम, चोटपटक, र कहिलेकाहीं हड्डी भाँचिने घटनासम्म पनि हुन सक्छ । मानसिक स्वास्थ्यको कुरा गर्दा, यस्ता महिलाहरुमा तनाव, डिप्रेशन, र आत्मसम्मानको कमी देखिन्छ । उनीहरु लगातार डर र असुरक्षाको अनुभूति गर्छन्, जसले गर्दा उनीहरुको आत्मविश्वासमा कमी आउँछ ।
समाजको भूमिका समाजले यस्ता घटना
रुलाई बेवास्ता गर्न हँुदैन । परिवार, छिमेकी र स्थानीय समुदायले यस्ता महिलाहरुलाई सहयोग गर्नुपर्छ । पीडित महिलाहरुको साहस बढाउन र उनीहरुलाई न्याय दिलाउन समाजको सहयोग आवश्यक छ । यसका साथै, सरकारले पनि घरेलु हिंसाबिरुद्ध कडा कानूनी प्रावधान र उनीहरुको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्नुपर्छ ।
समाधानको उपाय
शिक्षा र चेतना अभिवृद्धिः महिलाहरुलाई शिक्षित र सचेत गराउनुपर्छ । शिक्षाले उनीहरुलाई आत्मनिर्भर बनाउन मद्दत गर्दछ र घरेलु हिंसाबाट बच्न सहयोग पु¥याउँछ ।
कानूनी सहायता : घरेलु हिंसा भोगिरहेका महिलाहरुलाई कानूनी सहायता प्रदान गरिनुपर्छ । पुलिस, एनजीओ, र अन्य सम्बन्धित संस्थाहरुले महिलाहरुलाई सहयोग र संरक्षण दिनुपर्छ ।
परामर्श सेवाः मानसिक स्वास्थ्य सुधारका लागि परामर्श सेवा उपलब्ध गराउनुपर्छ । यसले महिलाहरुको मानसिक सन्तुलन कायम राख्न मद्दत पु¥याउँछ ।
निष्कर्ष
महिलाहरुको जीवनमा घरेलु हिंसाको प्रभाव अत्यन्तै गहिरो छ । यस समस्याको समाधानका लागि समाज र सरकार दुबैले एकजुट भएर काम गर्नुपर्छ । महिलाहरुको सम्मान र सुरक्षाको लागि सबैको सामुहिक प्रयास आवश्यक छ । घरेलु हिंसामुक्त समाज निर्माण गर्न हामी सबैले आफ्नो भूमिका निर्वाह गर्नुपर्ने समय आएको छ ।
